Abstract

Các tuần qua, các nhà lâm sàng ghi nhận nhiều ca bệnh có tổn thương tim mạch trong bệnh COVID-19. Điều này góp phần vào những biến chứng nghiêm trọng của nhiễm SARS-CoV-2. Các báo cáo cho thấy, COVID-19 không chỉ biểu hiện nặng viêm phổi, suy hô hấp, hội chứng suy hô hấp cấp (SDRA) mà còn gây nên các tổn thương lan tỏa nhiều mô, cơ quan. Nguyên nhân là do tổn thương các tế bào nội mô lót bên trong thành mạch, tiếp xúc trực tiếp với dòng máu. COVID-19 liên quan với thương tổn các tế bào nội mô mạch máu (Endothelium vasculaire) gây rối loạn chức năng tế bào nội mô (Dysfunction endothéliale) cho phép giải thích sự đa dạng của triệu chứng được ghi nhận trên bệnh nhân có bệnh lý nhiều cơ quan (P thologie multi-cibles) không chỉ ở phổi mà còn là tim, mạch máu, thận, não.
Giả thuyết sinh lý bệnh này là cơ sở cho điều trị nhắm vào thương tổn tế bào nội mô. Tế bào nội mô mạch máu đóng vai trò quan trọng trong điều hòa trương lực mạch máu và kiểm soát quá trình đông máu. Tế bào nội mô bình thường giải phóng các yếu tố chống đông và tiền đông. Bình thường thì tế bào nội mô có chức năng nổi trội chống đông. Khi tế bào nội mô bị thương tổn, tác động đồng máu bị thúc đẩy hình thành cục máu đông (Caillots sanguins), là hàng rào ngăn cản giữa máu và tổ chức kế cân. Mặt khác, tế bào nội mô góp phần điều hòa huyết áp và dòng chảy của máu, do giải phóng các chất dãn mạch và các chất co mạch (Substances vasodilatatrices et vasocontrictrices).
Đáp ứng với quá trình viêm, tế bào nội mô giải phóng yếu tố Von Wille brand (von Willebrand factor, VWF) cần cho chức năng của tiểu cầu và yếu tố mô (Factor tissulaire) của quá trình đông máu. SARS-CoV-2 gắn vào bề mặt của tế bào đích bị nhiễm: enzyme ACE2 là cửa vào (Porte d’entrée) với chức năng thụ thể (Récepteur) với virus. ACE2 không chỉ có ở tế bào phế nang của phổi, tế bào cơ tim, tế bào thận hay ruột mà còn hiện diện ở tế bào nội mô mạch máu