Tải xuống
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Nhiễm khuẩn huyết là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh và tử vong cho trẻ em trên toàn thế giới. Lactate huyết thanh là một công cụ quan trọng trong đánh giá hiệu quả điều trị và tiên lượng mức độ nặng của nhiễm khuẩn huyết. Ở trẻ em, nhiều nghiên cứu đã chứng minh mối liên quan của tăng lactate máu và độ thanh thải lactate máu thấp với tình trạng suy đa cơ quan và tỷ lệ tử vong nội viện trong nhiễm khuẩn huyết. Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa thể đưa ra một khuyến cáo về việc sử dụng lactate máu trong phân loại nguy cơ nhiễm khuẩn huyết ở trẻ em. Nghiên cứu nhằm mô tả đặc điểm lâm sàng, nồng độ lactate huyết thanh và kết quả điều trị nhiễm khuẩn huyết trẻ em. Đối tượng, phương pháp: Cỡ mẫu thuận tiện gồm 106 bệnh nhi nhiễm khuẩn huyết vào điều trị tại Trung tâm Nhi
- Bệnh viện Trung ương Huế từ tháng 1/2021 đến tháng 5/2023. Thiết kế nghiên cứu theo dõi dọc.
Kết quả: Sốt cao (72,6%) và thở nhanh (80,2%) là 2 triệu chứng lâm sàng phổ biến nhất của bệnh. Có 45,3% trẻ suy chức năng đa cơ quan. Tỷ lệ tử vong và bệnh nặng xin về là 35,8%. Có 75,5% bệnh nhân đạt thải trừ lactate. Nhóm không đạt thải trừ lactate có tỷ lệ giảm tri giác (50,0%), thông khí cơ học(38,5%), suy đa cơ quan (76,9%) và tử vong (84,6%) cao hơn nhóm đạt thải trừ lactate (16.2%, 12.5%, 35.0% và 20,0%) (p < 0,01). Nồng độ lactate huyết thanh thời điểm 24 giờ có giá trị tốt nhất trong tiên lượng tử vong ở trẻ nhiễm khuẩn huyết (điểm cắt 2,2 mmol/l có độ nhạy 78,9%, độ đặc hiệu 88,2%, AUC = 0,897).
Kết luận: Nhóm không đạt thải trừ lactate có tỷ lệ tử vong cao hơn nhóm đạt thải trừ lactate (p < 0,01). Xét nghiệm nồng độ lactate huyết thanh thời điểm 24 giờ có giá trị tốt nhất trong tiên lượng tử vong ở trẻ nhiễm khuẩn huyết (điểm cắt > 2,2 mmol/l).
Tài liệu tham khảo
Liu L, Oza S, Hogan D, Chu Y, Perin J, Zhu J, et al. Global, regional, and national causes of under-5 mortality in 2000- 15: an updated systematic analysis with implications for the Sustainable Development Goals. The Lancet. 2016;388(10063):3027-3035.
Weiss SL, Peters MJ, Alhazzani W, Agus MS, Flori HR, Inwald DP, et al. Surviving sepsis campaign international guidelines for the management of septic shock and sepsis- associated organ dysfunction in children. Intensive care medicine. 2020;46(1):10-67.
Tiến NM, Nhân NH, Hạnh NTG, Ngô Vũ Bích Ngọc, Hồng PT, Hiếu TT, et al. Điều trị sốc nhiễm khuẩn ở trẻ em tại khoa Cấp cứu Hồi sức Bệnh viện Nhi đồng thành phố. Tạp chí Truyền nhiễm Việt Nam. 2022;1(37):33-43.
Tuấn TA, Hà NTT. Đặc điểm rối loạn đông máu trên bệnh nhi sốc nhiễm khuẩn tại khoa Điều trị tích cực Bệnh viện Nhi Trung Ương. Tạp chí Y học Việt Nam. 2021;504(2):171 - 175.
Fine-Goulden MR, Durward A. How to use lactate. Archives of Disease in Childhood-Education and Practice. 2014;99(1):17-22.
Gómez H., Mizock B. A., Hyperlactatemia and lactic acidosis, in Critical care nephrology. 2019, Elsevier. p. 394-404. e3.
Alam A, Gupta S. Lactate measurements and their association with mortality in pediatric severe sepsis in India: evidence that 6-hour level performs best. Journal of intensive care medicine. 2020;36(4):443-450.
Choudhary R, Sitaraman S, Choudhary A. Lactate clearance as the predictor of outcome in pediatric septic shock. Journal of Emergencies, Trauma, and Shock. 2017;10(2):55.
Jaiswal P, Dewan P, Gomber S, Banerjee BD, Kotru M, Malhotra RK, et al. Early lactate measurements for predicting in - hospital mortality in paediatric sepsis. Journal of Paediatrics and Child Health. 2020;56(10):1570-1576.
Patil R. Plasma lactate levels and lactate clearance as predictors of outcome in patients with sepsis and septic shock. International Journal of Contemporary Pediatrics. 2020;7(6):1213 - 1217.
Scott HF, Brou L, Deakyne SJ, Fairclough DL, Kempe A, Bajaj L. Lactate Clearance and Normalization and Prolonged Organ Dysfunction in Pediatric Sepsis. The Journal of Pediatrics. 2016;170:1 - 7.e4.
Goldstein B., Giroir B., Randolph A. International pediatric sepsis consensus conference: definitions for sepsis and organ dysfunction in pediatrics. Pediatr Crit Care Med. 2005;6(1):2-8.
Phypers B, Pierce JT. Lactate physiology in health and disease. Continuing education in Anaesthesia. Critical care & Pain. 2006;6(3):128-132.
Nguyen HB, Rivers EP, Knoblich BP, Jacobsen G, Muzzin A, Ressler JA, et al. Early lactate clearance is associated with improved outcome in severe sepsis and septic shock. Critical care medicine. 2004;32(8):1637-1642.
Alqahtani MF, Marsillio LE, Rozenfeld RA. A review of biomarkers and physiomarkers in pediatric sepsis. Clinical Pediatric Emergency Medicine. 2014;15(2):177-184.
Nazir M, Wani W, Dar SA, Inamul-Haq M, Charoo BA, Ahmad QI, et al. Lactate clearance prognosticates outcome in pediatric septic shock during first 24 h of intensive care unit admission. Journal of the Intensive Care Society. 2019;20(4):290-298.
Nguyên PNT. Nghiên cứu lactate máu trong sốc nhiễm khuẩn trẻ em. Y học Thành phố Hồ Chí Minh. 2011;15(1):209 - 215.
Patriawati KA. Nurnaningsih N., Suryantoro P. Serial blood lactate levels as a prognostic factor for sepsis mortality. Paediatrica Indonesiana. 2014;54(3):168 - 173.
Dinakaran J, Yadav SS, Patel SK. Early lactate clearance in predicting in-hospital mortality in patients with sepsis admitted in the paediatric intensive care unit. Advances in Human Biology. 2023;13(2):187-191.
Celegen M, Celegen K. Is vasoactive-inotropic score associated with early lactate clearance a predictive outcome of children with septic shock? The Turkish Journal of Pediatrics. 2022;64(4):708-716.
Menon K, Schlapbach LJ, Akech S, Argent A, Biban P, Carrol ED, et al. Criteria for pediatric sepsis—a systematic review and meta-analysis by the pediatric sepsis definition taskforce. Critical care medicine. 2022;50(1):21.
Ngọc NTB, Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, giá trị của lactat máu trong tiên lượng và đánh giá kết quả điều trị nhiễm trùng huyết trẻ em tại Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ. Luận án chuyên khoa cấp II, trường Đại học Y Dược Cần Thơ. 2016.
Filho RR, Rocha LL, Corrêa TD, Pessoa CMS, Colombo G, Assuncao MSC. Blood lactate levels cutoff and mortality prediction in sepsis—time for a reappraisal? A retrospective cohort study. Shock (Augusta, Ga.). 2016;46(5):480.
Japa A, Lunavath N, Raju V, Yerroju K. The role of serum lactate and lactate clearance as a surrogate marker for pediatric sepsis. Journal of Cardiovascular Disease Research. 2023;14(05):124 - 144.
Tonial CT, Costa CAD, Andrades GRH., Crestani F, Bruno F, Piva JP, et al. Performance of prognostic markers in pediatric sepsis. Jornal de Pediatria. 2021;97:287-294.
Kim YA, Ha EJ, Jhang WK, Park SJ. Early blood lactate area as a prognostic marker in pediatric septic shock. Intensive care medicine. 2013;39:1818-1823.
| Đã xuất bản | 12-06-2024 | |
| Toàn văn |
|
|
| Ngôn ngữ |
|
|
| Số tạp chí | Số 96 (2024) | |
| Phân mục | Nghiên cứu | |
| DOI | 10.38103/jcmhch.96.10 | |
| Từ khóa | Lactate huyết thanh, nhiễm khuẩn huyết, trẻ em Serum lactate, sepsis, children |
công trình này được cấp phép theo Creative Commons Attribution-phi thương mại-NoDerivatives 4.0 License International .
Bản quyền (c) 2024 Tạp chí Y học lâm sàng Bệnh viện Trung Ương Huế